باز سلطان و ویرانکده جغدان، قسمت اول

خویشتن نشناخت مسکین آدمی از فزونی آمد و، شد در کمی    خویشتن را آدمی ارزان فروخت بود اطلس، خویش بر دلقی بدوخت    آدمی کوهی ست، چون مفتون شود؟ کوه اندر مار، حیران چون شود؟    صد هزاران مار و که، حیران اوست او چرا حیران شدست و، مار دوست       مولانا در جاهای مختلف بر قدرت روحی عظیم انسان و پاکی ذاتی اش، تاکید می کند. فغان مولانا از این است که کوهی عظیم چرا باید سخره ماری حقیر گردد؟ در واقع همانطور که در مطالب قبل گفته شد؛ هشدارهای تکان دهنده مولانا از یک طرف بر توهمی بودن "منیت" و توهمی بودن "احساس ناتوانی" ناشی از منیت ( به ویژه احساس ناتوانی از "رهایی از منیت"!!) و از سوی دیگر بر قدرت بی انتهای نهفته در عمق وجود آدمی است؛ تا بلکه آدمیزاد گول تلقین های مکرر "منیت" را نخورد! و خودش را از دام آنها برهاند. ریشه منیت در عمق ضمیر ماست ولی در گفته های دیگران هم متجلی می گردد. در واقع خود باختگی ما به دیگران و درونی شدن افکار آنها به ویژه در ایام طفولیت موجب شده که شعبه و نمایندگی افکار بیگانه ها در درون ما تاسیس گردد! این نمایندگی مانند ویروس یا انگل، از انرژی میزبان، که ما باشیم، تا می تواند سوء استفاده می کند!( البته به شرط آنکه خودمان را آن بیگانه بدانیم!) و خلاصه؛ حسابی آدمی را اسیر و مفتون خودش کرده است. یکی از داستانهای زیبا و آموزنده در این خصوص داستان باز سلطان و ویرانکده جغدان از دفتر دوم مثنوی است. باز سلطان، یا همان پرنده شکاری متعلق به پادشاه که جایگاه اصلی اش دستان سلطان بوده و همواره مورد علاقه و حمایت ملوکانه واقع می شده است، از بد حادثه گذرش به ویرانکده جغدان می افتد. جغدان نادان و نالان هم او را از تلقینات منفی خود بی نصیب نمی گذارند. در ابتدای داستان، مولانا متذکر می شود که علت اسارت باز در ویرانکده جغدان، کور شدن باز است که موجب شده مسیر درستی را طی نکند: باز آن باشد که باز آید به شاه باز کور است آنکه شد گم کرده راه راه را گم کرد و در ویران فتاد باز، در ویران بر جغدان فتاد     خاک در چشمش زد و از راه برد در میان جغد و ویرانش سپرد    کور دلی باز سلطان، بنظرم همان محرومیت از مشاهده گری بدون غرض است. به عبارت دیگر کوردلی آدم به این دلیل است که از یک طرف؛ حضور و آگاهی نسبت به حس و حال و...و فکرهایی که در زمان مقدس حال، و در معبد وجود آدمی، تجلی می یابند، وجود ندارد و از سوی دیگر تعادل ذهن و صبر و عدم واکنش کور به آن موارد مورد مشاهده، هم غایب است. همین کور دلی انسان منشأ اصلی درد و رنج جانکاه آدمی است نه واقعیت زندگی. بمباران افکار منفی (ناله جغدان) و غرق شدن نا آگاهانه در آنها، تثبیت  الگوی ذهنی بی صبری و واکنش های منفی خشم نسبت به ناخواسته و حرص نسبت به خواسته، ریشه اصلی درد و رنج آدمیزاد است. اینکه باز خودش را جغد بداند بالاترین نادانی و کوری است. بصیرت مشاهده بی غرض، آدمی را به سلطان عالم هدایت می کند و باز سلطان بینا خواهد شد و از چنبره ناله جغدان رها می شود.     ·       این مطلب را در بستر بیماری می نویسم و لحظاتی که مشاهده گری بی غرض اتفاق می افتد، قدرت بی انتهای الهی را حس می کنم (باز سلطان!) و در حال بد بیماری، از ته دل لبخند می زنم! و از طرفی خود بخود ( سرکوب افکار منفی با فشار و حرص هم راهکار درستی نیست) جلوی هجوم افکار منفی گرفته می شود. درد و رنج اگر تنها و خالص باشد و همراه افکار و واکنشهای منفی خشم، نارضایتی از بیماری و حرص برای بهبودی و...(ناله جغدان!) نباشد به هیچ وجه جانکاه نیست و بسیار محدود می شود. حتی گاهی تلخی آن تبدیل به شیرینی "جریان انرژی" می شود! اما امیدوارم این لحظات مشاهده بی غرض، طولانی تر و مستمرباشد. باشد که همه آدمها جرعه ای هم که شده از این خمر کهن اصل، بنوشند!( البته ترجیحن در کمال صحت و سلامت!!). ·       از تک تک  دوستان عزیزی که به هر نحوی محبت کرده اند، صمیمانه سپاسگزارم، باشد که همه شاد و رها باشند!     دعا: ای سلطان عظیم الشأن عالم، ما شهبازان خودت را دریاب! * ای باز سلطان، تو جغد نیستی! "مفروش خویش ارزان که تو بس گرانبهایی- فیه ما فیه"

نظـرات